Ẩm thực Hồ Nam

Đầu cá hấp cay là món ăn truyền thống nổi tiếng của dân tộc Hán ở Tương Đàm, Hồ Nam và khu vực biên giới Hồ Nam và Giang Tây. Món này thường dùng đầu cá chép để để làm nguyên liệu chính. Đầu cá sẽ được tẩm ướp rồi hấp đến khi mềm, vừa ăn. Thêm một chút dầu, gừng, tỏi, tiêu, ớt đỏ xắt nhỏ vào để món ăn thêm hoàn mỹ. Đầu cá hấp có màu sắc bắt mắt, hương vị thơm ngon. Nó chinh phục thực khách từ lần đầu tiên thưởng thức.

“Đen như mực, non như pho mát, mềm như nhung” đây chính là những miếng đậu phụ thối hỏa cung điện – món ăn vặt trứ danh của Hồ Nam. Nguyên liệu chính để làm món ăn này là đậu phụ nước làm từ đậu tương, sau khi ngâm trong dung dịch nước muối đặc biệt nửa tháng thì lấy ra, dùng dầu cây trà chiên lên trên lửa nhỏ, rồi cho thêm dầu mè và sốt tương ớt. Cũng giống như đậu phụ thối thông thường, đậu phụ thối hỏa cung điện vẫn giữ nguyên mùi “thum thủm” rất đặc trưng. Nhưng sau khi ăn vào thì thứ mùi khó chịu đó lại mất đi, thay vào đó là hương thơm nồng cùng vị béo ngậy, non mềm hòa quyện cùng với lớp vỏ giòn tan khiến thực khách không thể nào quên.

Người dân Hồ Nam rất thích phương pháp nấu xông khói. Họ có thể làm nhiều món ăn khác nhau với cách chế biến này. Có thể kể đến như thịt lợn hun khói, cá hun khói, gà hun khói,… Trong đó, thịt xông khói xào ớt được người dân Hồ Nam ưa thích hơn cả. Thịt xông khói xào ớt phổ biến nhất là thịt lợn. Ngoài ra, nguyên liệu không thể thiếu khác nữa chính là ớt cay. Món ăn này rất giàu dinh dưỡng và có màu sắc bắt mắt. Thịt hun khói săn chắc, ớt màu đỏ tươi. Nếu không ăn cay, du khách có thể dặn đầu bếp. Họ sẽ bỏ hạt ớt để món chỉ còn lại vị tê tê đầu lưỡi.

Món ăn này rất hao cơm và thường tìm thấy ở nhiều nhà hàng, gia đình khắp Hồ Nam. Sườn heo chọn loại dày thịt và xương nhỏ, chặt thành từng khúc kích thước vừa ăn, cho vào nổi, thêm nước, gừng, rượu nấu ăn và bó hành nhỏ vào đun chín. Sau đó cho gừng thái lát và ớt khô vào chiên, đổ sườn vào và nêm thêm nước, tương ớt, xì dầu, muối ăn, một chút gia vị quế hồi,… tùy thích, đun cho đến khi nước sền sệt thì được. Sườn có vị đậm đà, cay nồng nhưng rất mềm và thơm ăn kèm cơm nóng rất hợp.

Vịt rang muối cay là một món ăn và đặc sản làm quà nổi tiếng của Hồ Nam. Món ăn này hấp dẫn du khách bởi vịt được chế biến rất tinh tế, thịt mềm, có mùi thơm, vị cay mặn, phần da giòn và đậm đà hương vị đậu nành. Vịt được hầm trong nước được ninh từ 30 vị thuốc Bắc và hơn 10 loại gia vị cho ngấm vị. Vịt rang muối cay có thể ăn liền hoặc chiên sơ trước khi thưởng thức.

Thịt kho tàu là món ăn truyền thống đầy đủ màu sắc, hương vị và thuộc về ẩm thực Hồ Nam. Thịt kho được làm từ thịt ba chỉ làm nguyên liệu chính, đường trắng và rượu nấu ăn làm gia vị tạo màu. Khi nấu chín sẽ có màu vàng, béo ngậy nhưng không béo ngậy. Sau khi chín, thịt sẽ có màu đỏ tươi, thịt có hương vị đậm đà và không có cảm giác béo ngậy. Vì trong quá trình nấu cho thêm một ít ớt nên có vị ngọt mà mặn, mặn mà cay, ngọt mà không béo ngậy.

Là một trong những món ăn đứng top trong danh sách “cao lương mĩ vị” của ẩm thực Hồ Nam. Công thức để chế biến món ăn này rất cầu kì, phức tạp, từ chuẩn bị nguyên liệu cho đến khâu chế biến vô cùng phức tạp. Những công đoạn nhỏ nhất như ngâm gạo nếp, trộn tiết sống rồi hấp cách thủy, sau đó là công đoạn cắt thành từng miếng nhỏ vừa ăn và cho vào để chiên lên. Cùng lúc đó, vịt sẽ được cho vào để hầm tới khi chín nhừ, mềm, tiếp sau đó nhồi tiết và gạo nếp đã chiên vào trong vịt rồi hầm thêm một lúc nữa cho đến khi vịt chuyển thành màu vàng đỏ hấp dẫn. Bước cuối chính là nêm nếp gia vị cho vừa miệng để ăn. Thịt vịt mềm, thơm và dai được ăn cùng với gạo nếp đã chiên giòn bên trong tạo nên hương vị vô cùng độc đáo và mới lạ.

Tôm hùm đất kiểu Hồ Nam còn được gọi là “tôm càng cay”, đúng như tên gọi, nguyên liệu chính dùng trong món ăn này không phải là các loại tôm khác mà là “tôm hùm đất”. Món ăn này là món ăn truyền thống cổ điển của Hồ Nam, đồng thời trở nên phổ biến khắp cả nước ngay từ cuối thế kỷ XX. Đặc điểm chính của nó là hình thức đẹp mắt, màu đỏ tươi, thịt chắc và dai, vị cay và tất nhiên nó cũng vô cùng bổ dưỡng. Ngày nay, món tôm càng kiểu Hồ Nam này không chỉ được người dân Hồ Nam yêu thích bởi nó có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi trong các quán ăn đường phố trên khắp cả nước, điều đó cho thấy nó nổi tiếng như thế nào.

Bún Hồ Nam là một trong những món ăn sáng được yêu thích ở tỉnh Hồ Nam. Tùy vào từng khu vực mà sợi bún sẽ có hình dạng và kích thước khác nhau, được làm từ gạo hoặc từ dong không giống nhau. Đầu tiên luộc mì sau đó cho vào bát nêm gia vị; cuối cùng rưới thêm nước dùng và các loại topping. Các loại đồ ăn kèm thường được sử dụng bao gồm ớt băm nhỏ, củ cải bào sợi, rau muối chua, thịt lợn kho, thịt bò, tỏi băm nhỏ,…

Dầu đường Baba là món ăn truyền thống nổi tiếng ở thành phố Trường Sa, tỉnh Hồ Nam. Đây là món ăn vặt không cay giá rẻ rất được yêu thích ở Hồ Nam. Nguyên liệu chính của món ăn này là bột gạo nếp và đường, tuy nhiên quy trình chế biến lại tinh xảo và đặc biệt. Bột nếp nhào cùng với nước không được quá khô cũng không quá nhão, vo thành các viên tròn như làm bánh trôi hoặc ép dẹt bằng tay. Cho mật mía vào nồi và thêm đường thốt nốt hoặc đường phèn, đun sôi sau đó cho bánh đã nặn vào đun đến khi sôi trở lại và bánh chín nổi lên là được. Món bánh này hơi giống bánh trôi mật của Việt Nam nhưng có vị ngọt đậm hơn và tùy vào chất lượng gạo nếp sử dụng mà có vị mềm dai khác nhau.